We kennen allemaal wel het woord genade, en binnen het christendom speelt het een grote rol, en dat terwijl de christenen voor de buitenwereld toch helaas vaak niet echt bekend staan om hun genade. Maar nu is misschien de vraag, wat is genade?

Volgens mijn woordenboek betekent het woord in ons Nederlands het volgende; 1) Absolutie 2) Afzien van een gerechtvaardigde bestraffing 3) Amnestie 4) Barmhartigheid 5) Begenadiging 6) Bovennatuurlijke gave 7) Clementie 8) Erbarmen 9) Goedertierenheid 10) Gratie 11) Gunst 12) Kwijtschelding 13) Kwijtschelding van straf 14) Mededogen 15) Medelijden 16) Ontferming 17) Pardon

Zo zien we eigenlijk in onze eigen taal al wat genade moet voorstellen, namelijk het kwijtschelden van straf, het is een gratie verlening en barmhartigheid. Het is niet zomaar kwijtschelden van straf, het is zoals bij gratie eigenlijk zonder afrekenen voor de straf toch vrijuit gaan. Een mooi voorbeeld hiervan staat in een gelijkenis van Jezus;

Matteüs 18:23 (HSV) Daarom kan het Koninkrijk der hemelen vergeleken worden met een zeker koning die afrekening wilde houden met zijn dienaren. 24 Toen hij begon af te rekenen, werd er iemand bij hem gebracht die hem tienduizend talenten schuldig was. 25 En toen hij niet kon betalen, gaf zijn heer opdracht dat men hem zou verkopen, én zijn vrouw en kinderen en alles wat hij had, en dat de schuld betaald moest worden. 26 De dienaar dan knielde voor hem neer en zei: Heer, heb geduld met mij en ik zal u alles betalen. 27 En de heer van deze dienaar was innerlijk met ontferming bewogen, liet hem gaan en schold hem de schuld kwijt.

De koning in dit verhaal was met ontferming bewogen over de dienaar staat er, hij was barmhartig en schold de schulden kwijt. Zo is God dus ook barmhartig voor ons en kwam Jezus Christus ons op de hoogte brengen van die kennis, en Hij was zelf ook barmhartig om zo te laten zien hoe de Vader is;

Lucas 1:76 (HSV) En jij, kind (Jezus), zult een profeet van de Allerhoogste genoemd worden, want je zult voor het aangezicht van de Heere uit gaan om Zijn wegen gereed te maken, 77 en om Zijn volk kennis van de zaligheid te geven in de vergeving van hun zonden, 78 door de innige gevoelens van barmhartigheid van onze God, waarmee de Opgang uit de hoogte naar ons omgezien heeft,

Deze kennis van de zaligheid is cruciaal voor de mens, want zonder deze kennis denkt de mens nog altijd dat hij of zij iets goed te maken heeft voor God wat eigenlijk altijd resulteert in religie en het wegblijven van God met een slecht geweten.

En wat moet je dan doen om die genade te ontvangen? 
Heel eenvoudig, eigenlijk niets want anders is het geen genade meer. De genade is er om niets, alles is kwijtgescholden. Wat je ook gedaan hebt, nog gaat doen en wie of wat je ook bent.

En voor wie is die genade dan gekomen?
Ook heel simpel, voor iedereen, niemand uitgesloten want anders zouden er eisen gesteld zijn, en dan is het ook weer geen genade. God neemt de mensen aan zonder aanziens des persoons zegt de bijbel, wat betekent in modern Nederlands dat God iedereen aanneemt zonder te kijken naar wie of wat je bent, iets wat wij mensen wel geneigd zijn om te doen terwijl wij daarmee voorbij gaan aan hoe iemand’s hart is wat veel belangrijker is dan uiterlijke kernmerken.

Het is eigenlijk net als bij de ark van Noach, iedereen was uitgenodigd, de ark is de genade. Maar uiteindelijk ging op Noach en zijn gezin na niemand de ark in, want zij kozen om te blijven in de oude wereld die toch vergaat en wezen de genade (ark met open deur) af en stapte niet in. Jezus is die deur, en die deur is nog altijd open. We mogen ingaan en rust vinden voor onze ziel, ons slechte geweten en het ware leven leren kennen.

Hebreeën 4:1 (HSV) Laten wij er dan beducht voor zijn dat iemand van u ooit schijnt achter te blijven, terwijl de belofte om in Zijn rust binnen te gaan nog van kracht is.

En wat kan ik dan doen?
Heel simpel gezegd is dat instappen in die ark en rust vinden voor je ziel. Met andere woorden, de genade aannemen en tot God naderen, want Hij is de bron van het leven, bron van de genade en ook de bron van de onvoorwaardelijke liefde. Hij is eeuwig, deze wereld is dat niet. Als je iets van die eigenschappen van God wilt hebben, dan komen die echt niet voort uit je eigen werken. Ze komen voort als je verbonden raakt met de volmaakte bron van die eigenschappen.

Johannes 1:16 (HSV) En uit Zijn volheid hebben wij allen ontvangen, en wel genade op genade. 17 Want de wet is door Mozes gegeven, de genade en de waarheid zijn er door Jezus Christus gekomen. 18 Niemand heeft ooit God gezien; de eniggeboren Zoon, Die in de schoot van de Vader is, Die heeft Hem ons verklaard.

Wat gebeurt er dan als je tot God nadert? 
Als je tot God blijft naderen in alle vrijheid, dan zal je denken door Hem veranderd worden, het zal veranderen van dat wat tijdelijk is naar dat wat eeuwig is. Maar alles op Zijn tijd en volgorde, iedereen is anders en voor iedereen kan die weg ook anders verlopen. En het is ook om te voorkomen dat de mensen er weer grip op krijgen en een maatstaf kunnen creëren voor elkaar, of een stappenplan naar het “beter mens” of “beter christen zijn” buiten God om op basis van eigen werken en talent.
Met een menselijke maatstaf voor genade en verandering loop je weer het risico dat je juist buiten de genade stapt en dan denkt dat je door je eigen te veranderen en je eigen werken God tevreden kunt stellen. En met een menselijke maatstaf kun je dan ook anderen de maat neemt om zo te zien hoever zij gevorderd zijn in de genade tegenover jou wat voortkomt uit ongeloof i.p.v. geloof.

Jouw genade voor anderen 
Door de grote genade en liefde van God onder ogen te zien leren wij ook genadig te zijn tegen alle andere mensen, want als God hun net als jou genadig is zonder voorwaarden, wat is jouw recht dan om zelf genade te ontvangen en het een ander niet willen geven? Als je weet dat je eigenlijk niet veel beter bent dan anderen, wat kun je hen dan nog verwijten? En als je weet hoe geliefd en kostbaar je bent voor God, telt dat dan ook niet voor die ander?

Als God, die alles ziet en weet, iemand vergeeft en liefheeft, wie ben jij om die ander op de punten die jij kan zien toch niet vergeeft? Is het zien van punten bij een ander niet juist een reden om genade te kunnen uitdelen, zoals God ook bij jou doet?
Hiervoor kunnen we weer terug naar het verhaal van Jezus over die koning die de schuld vergaf van die dienaar. Nadat hij vergeven was ging hij op pad en kwam een andere dienaar tegen die hem wat schuldig was;

Matteüs 18:28 (HSV) Maar deze dienaar ging naar buiten en trof een van zijn mededienaren aan, die hem honderd penningen schuldig was. Hij pakte hem beet, greep hem bij de keel en zei: Betaal mij wat u schuldig bent. 29 Zijn mededienaar dan liet zich voor hem neervallen en smeekte hem: Heb geduld met mij en ik zal u alles betalen. 30 Hij wilde echter niet, maar ging heen en wierp hem in de gevangenis, totdat hij de schuld betaald zou hebben. 31 Toen zijn mededienaren zagen wat er gebeurd was, werden zij erg bedroefd; zij gingen naar hun heer en vertelden hem alles wat er gebeurd was. 32 Toen riep zijn heer hem bij zich en zei tegen hem: Slechte dienaar, al die schuld heb ik u kwijtgescholden, omdat u mij dat smeekte. 33 Had ook u geen medelijden moeten hebben met uw mededienaar, zoals ik ook medelijden met u had? 34 En zijn heer, boos als hij was, gaf hem aan de pijnigers over, totdat hij alles wat hij hem schuldig was, betaald zou hebben. 35 Zo zal ook Mijn hemelse Vader met u doen, als niet ieder van u van harte de misdaden van zijn broeder vergeeft.

Zo zien we dus dat omdat deze dienaar vergeven werd hij ook de ander moest vergeven. Als de koning hem niet vergeven had was het logisch dat hij zijn mede dienaar drong tot betalen, want hij moest immers ook de koning nog betalen. Maar God heeft jou genade zodat jij ook andere genadig kan zijn. God wil niemand veroordelen, maar wij veroordelen onszelf en anderen en vragen God die rechtvaardig rechter is de straf over een ander te vellen.

Met genade aan jou met het verzoek ook genadig te zijn aan andere wordt het aantal aanklachten tegen elkaar drastisch verminderd en daarmee neemt ook de lading af van het kruis wat gedragen moest worden. Dus als je een ander alsnog wil veroordelen zal God zelf die straf op zich dragen voor die persoon. Je maakt dus daarmee indirect door anderen te veroordelen de straf die Jezus droeg in wezen zwaarder dan nodig is. En jij zult dan je eigen straf dan moeten dragen, aangezien je uit de wet en de werking van de genade was gestapt. Voor die ander is er nog altijd genade van God beschikbaar, daar kun jij of iemand anders gelukkig niets vanaf doen.

Mattheüs 6:12 (HSV) En vergeef ons onze schulden, zoals ook wij onze schuldenaren vergeven.

Je kunt niet twee heren dienen zegt de bijbel, het is de wet met vergelding of de genade met genade. Het is eigen werken en verdiensten, of het is genade en Gods werk en verdiensten.

Galaten 2:21 (HSV) Ik doe de genade van God niet teniet; want als er gerechtigheid door de wet zou zijn, dan was Christus tevergeefs gestorven.

Galaten 5:1 (HSV) Sta dan vast in de vrijheid waarmee Christus ons vrijgemaakt heeft, en laat u niet weer met een juk van slavernij belasten. 2. Zie, ik, Paulus, zeg u dat, als u zich laat besnijden, Christus u van geen nut zal zijn. 3. En nogmaals betuig ik aan ieder mens die zich laat besnijden, dat hij verplicht is de hele wet te onderhouden. 4. U bent van Christus losgeraakt, u die door de wet gerechtvaardigd wilt worden; en daarmee bent u uit de genade gevallen.

Toch iets doen voor God?
Wij mensen zijn en blijven altijd geneigd iets te doen voor God, al is het maar uit dankbaarheid voor de enorme genade en liefde die Hij ons geeft. Als je dan wat wilt doen, doe dan dit; geef door wat God jou geeft. God was barmhartig over jou net als die koning over zijn dienaar, wees dan ook barmhartig naar je medemensen en genadig tegenover iedereen vanuit de genade en barmhartigheid die wij al ontvangen hebben. God geeft jou liefde, geef dan de liefde door aan anderen. God geeft je vreugde en rust, geeft die vreugde en rust dan door aan anderen. Het is allemaal Gods werk, geef dan door wat van God is door zodat je zelf nog meer mag ontvangen om door te kunnen geven. 

Lucas 6:36 (HSV) Wees dan barmhartig, zoals ook uw Vader barmhartig is.

Wat is geen genade?
Mocht je het nog altijd lastig vinden te begrijpen wat genade is, kijk dan naar wat in ieder geval geen genade is. Geen genade is als je denkt gered te worden door onder andere de volgende dingen;

• Het onderzoeken van de schriften
• Je houden aan de wet
• Goede werken
• God dienen uit eigen kracht
• Netjes leven en gedragen 
• Iedere week naar de kerk gaan
• Geld geven
• Zelfkastijding
• Bepaalde dingen laten
• Profeteren in Zijn Naam
• Wonderen doen in Zijn Naam
• Demonen uitdrijven in Zijn Naam
• Mensen genezen en helpen

En er is eigenlijk veel meer te bedenken, want alles wat jij denkt te doen voor God waardoor je in een goed daglicht kan komen bij Hem valt niet onder genade. In mij bovenstaande lijst staan misschien genoeg dingen die helemaal niet slecht zijn om te doen, dan wil ik ook zeker niet beweren, maar je moet beseffen dat ze niet bijdragen aan je redding en je ze dus niet moet doen met die reden, want daarmee zijn deze dingen zinloos geworden. Je bent gered omdat God je waard vindt om gered te worden, wie je ook bent en wat je ook hebt gedaan. Zie jij jezelf ook zo waardevol, zoals God jou ook ziet?

Een slecht geweten
Eigen werken zijn er meestal om je eigen slechte geweten te sussen, je eigen onzekerheid richting God en anderen en het is niet voldoende want het is geen genade. En het doen van dingen om zo je eigen te redden tegenover God doet af van de grootheid en Heiligheid van God, want als je denkt dat die dingen wel voldoende zijn om weer op één lijn te komen met God dan heb je nog niet begrepen hoe rechtvaardig en heilig God is. Alleen Zijn eigen werk is voldoende en kostbaar in Zijn ogen. Zijn barmhartigheid verlost jou en mij en het is er voor niets, het is Genade.  

Dode werken
Het zijn dode werken volgens de bijbel, namelijk het werk van iemand die dood is. (geen levende relatie met God die Leven is). Want iemand die vrijmoedigheid vindt door genade om tot God te gaan, ontvangt het leven en is niet langer dood maar levend. Door de genade wordt ons geweten schoongemaakt en vinden wij die vrijmoedigheid weer om tot God te gaan. En dan vinden wij het leven en dat geeft God de vreugde. Want de mens is niet geschapen om te sterven, want dat is zonde. De mens is geschapen om te leven, daarvoor heeft God de mens bestemd.

En als ons geweten schoongewassen is, dan is de tegenstander zijn troef (de wet) kwijt waarmee hij ons van God wilde afhouden, namelijk dat slechte geweten van ons dat ons altijd maar aanklaagt en zegt dat wij niet goed genoeg zijn of doen om tot God te naderen. Dan is de dood overwonnen en is er geen prikkel meer.

Hebreeën 10:22 (HSV) laten wij tot Hem naderen met een waarachtig hart, in volle zekerheid van het geloof, nu ons hart gereinigd is van een slecht geweten en ons lichaam gewassen is met rein water.

Openbaring 12:10 (HSV) En ik hoorde een luide stem in de hemel zeggen: Nu is gekomen de zaligheid, de kracht en het koninkrijk van onze God en de macht van Zijn Christus, want de aanklager (de satan) van onze broeders, die hen dag en nacht aanklaagde voor onze God, is neergeworpen.

1 Korintiërs 15:55 (HSV) Dood, waar is uw prikkel? Graf, waar is uw overwinning? 56 De prikkel nu van de dood is de zonde, en de kracht van de zonde is de wet. 57 Maar God zij dank, Die ons de overwinning geeft door onze Heere Jezus Christus.

En dan sluit ik af met een tekst om zo het beginsel en de basis van ons geloof namelijk de Genade, weer af te sluiten. Er valt nog heel veel over te zeggen, maar eigenlijk is het gewoonweg naderen tot God in vrijmoedigheid door Zijn genade de kern waar het ware leven, de wijsheid en de liefde mee begint. Vertrouw (geloof) in God en Zijn werken, Hij is goed en barmhartig ook voor jou!

Hebreeën 6:1 (HSV) Laten wij daarom het eerste onderwijs met betrekking tot Christus laten rusten, en doorgaan tot de volmaaktheid, zonder opnieuw het fundament te leggen van bekering van dode werken en van geloof in God.